ALLAN SEKULA


Allan Sekula 1951’de Pennyslvania Erie’de dogdu, çalismalarini Los Angeles’ta sürdürüyor. California San Pedro’da büyüyen sanatçi, 1985’ten bu yana California Sanat Enstitüsü’nde ders veriyor. Fotografçi, film yapimcisi, yazar ve elestirmen olan Sekula, ayni zamanda toplumsal gerçekçiligin elestirel olarak yeniden ele alinisinin da öncülerinden. Çalismalari ekonomik ve siyasi mücadele veren topluluklara, özellikle de neoliberal politikalar sonucunda yerlerinden edilen veya tehdit edilen topluluklara odaklaniyor. 1980’lerin ortasindan baslayarak, “küresellesme” sorunlariyla mücadeleyi, özellikle uluslararasi deniz ticaretiyle ilgili alanda üstlenen ilk sanatçilardan biri oldu. “Toplumsal gerçekçilik”i kavrayisini etki uyandiran kitabi Photography Against the Grain: Essays and Photoworks 1973-1983/Akintiya Karsi Fotografçilik: Makaleler ve Fotograf Çalismalari 1973-1983 (Halifax: The Press of the Nova Scotia College of Art and Design, 1984) adli kitabinda tanimladi. Deniz ticareti dünyasi konusundaki büyük projesi ise, Fish Story/Balik Hikayesi (Duesseldorf: Richter Verlag, 1995) adiyla basildi. Sekula, son olarak 2006 yilinda “The Lottery of the Sea/Deniz Lotosu” adli filmi çekti.

Laos için Bir Kisa Film

Hindiçini Savasi sirasinda, yani asagi yukari otuz yil önce, Fred Branfman’in Voices from the Plain of Jars/Küpler Ovasi’ndan Sesler isimli kitabini okudum. Laos’u hem canice hem de sonuçsuz emperyal stratejilerin laboratuvari olarak kullanip, ‘yeryüzünün en çok bombalanmis ülkesi’ haline getiren gizli Amerikan harekatini onun kadar acimasizca ifsa eden baska biri yoktu. Bir Amerikali olarak, Küpler Ovasi’ni ziyaret edip orada neler yaptigimizi görmek zorunda hissettim kendimi.
Ikinci anlatilisinda, savasin hikâyesiyle ‘küplerin esrari’ birbirine karismaya basladi. Çok eski bir medeniyet gökyüzüyle arasinda heyecan verici bir baglanti kurmus ve gizli bir güç Amerikan bombacilarini, birer kasiga dönüstürülecekleri yeryüzüne çekmisti. Laos’ta demirci ocaginin rehber ruhu savas zebanilerinin arkasindan artiklari toplayan bir les yiyici.
Metal hikâyesinden sonra Ben Haad Hien’deki demircilere ugruyorum. Metal artik eski kamyon yaylarindan bulunuyor. Çin’deki fabrikalarda üretilen araçlarla rekabet etmek gün geçtikçe zorlasiyor. Bu köy ekonomisi daha ne kadar ayakta kalabilir?